Борышкердің, кредитордың оңалту рәсімін қолдану туралы өтініші

Соттылық.

АІЖК-нің 27-бабының 1-тармағына сәйкес заңды тұлғаларды оңалту туралы істер мамандандырылған ауданаралық экономикалық соттардың қарауына жатады. АІЖК-нің 29-бабының талаптарына сәйкес талап – арыздар борышкер-заңды тұлғаның орналасқан жері бойынша сотқа беріледі.

Іске қатысатын адамдар тобы.

Өтініш беруші (борышкер) – төлем қабілеттілігін қалпына келтіру, төлем қабілетсіздігінің басталуының алдын алу мүмкіндігі болған кезде оңалту рәсімін қолдану туралы өтінішпен сотқа жүгінуге құқылы коммерциялық ұйым болып табылатын заңды тұлға.

Кредитор-борышкерге азаматтық-құқықтық және оның өзге де міндеттемелерінен, салықтардан және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдерден туындайтын мүліктік талаптары бар тұлға.

Жауапкер-борышкер (борышкердің өтініші бойынша көзделмеген).

Кредиторлар комитеті-оңалту және банкроттық рәсімдерінде кредиторлар жиналысы сайлайтын кредиторлардың өкілді органы.

Уәкілетті орган-оңалту және банкроттық саласындағы мемлекеттік реттеуді жүзеге асыратын мемлекеттік орган.

Уақытша әкімші-сотта істерді қарау және оңалту рәсімін немесе банкроттық рәсімін жүргізу кезеңінде белгіленген тәртіппен тағайындалатын тұлға.

Істі дұрыс шешу және қарау үшін белгіленуге тиісті мән-жайлар.

Осы санаттағы істерді қарау кезінде соттар мыналарды белгілеуі керек:

- борышкердің (мүліктің меншік иесінің, ол уәкілеттік берген органның, құрылтайшылардың, қатысушылардың) оңалтуды қолдану туралы өтінішпен сотқа жүгіну туралы шешімі бар ма;

- борышкерді, кредиторды борышкердің төлем қабілетсіздігі туралы шығарудың негізділігі;

- борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтіру мүмкіндігі бар ма;

Оңалту рәсімі-сот тәртібімен енгізілетін рәсім, оның шеңберінде төлемге қабілетсіз борышкерге борышкердің таратылуына жол бермеу мақсатында оның төлем қабілеттілігін қалпына келтіруге бағытталған қайта ұйымдастыру, ұйымдастыру-шаруашылық, басқару, инвестициялық, техникалық, қаржы-экономикалық, құқықтық және Қазақстан Республикасының заңнамасына қайшы келмейтін өзге де шаралар қолданылады.

Оңалту рәсімдері жеке кәсіпкерлер мен шаруа (фермер) қожалықтарына қатысты қолданылмайды.

Оңалту рәсімін қолдану туралы өтініш жасау үшін оның төлем қабілетсіздігі немесе төлем қабілетсіздігінің қаупі, борышкер алдағы он екі айда оларды орындау мерзімі басталған кезде, төлем қабілеттілігін қалпына келтіру мүмкіндігі болған кезде ақшалай міндеттемелерді орындай алмаған кезде негіз болып табылады. Борышкердің төлем қабілетсіздігі қаупімен оның төлем қабілеттілігінің осындай жай-күйін, жақын арада оның кредиторлардың ақшалай міндеттемелер бойынша талаптарын толық көлемде қанағаттандыра алмауы мүмкін болған кезде түсіну керек. Борышкердің төлем қабілеттілігін қалпына келтіру мүмкіндігі деп борышкердің қаржылық қызметін сауықтыруға бағытталған және борышкер мен кредиторлар, біртекті кредиторлар тобы арасындағы өзара келісім негізінде жүзеге асырылатын өзара байланысты нақты іс-шаралар кешенінің болуын түсіну керек.

Оңалту рәсімін қолдану үшін бір мезгілде екі белгінің болуы қажет: 1) борышкердің төлем қабілетсіздігі немесе оның төлем қабілетсіздігі қаупі; 2) оның төлем қабілеттілігін қалпына келтірудің нақты мүмкіндігі.

Оңалту рәсімі борышкерді банкрот деп тану туралы қозғалған іс бойынша да қолданылуы мүмкін. Бұл ретте оңалту жоспарын борышкер кредиторлармен бірлесіп әзірлеуге тиіс және оны оңалту рәсімін қолдану туралы шешім заңды күшіне енген күннен бастап үш ай ішінде сот бекітуге тиіс. Оңалту рәсімін қолдану туралы іс бойынша іс жүргізуді қозғау борышкер жауапкер ретінде әрекет ететін істерді жүргізуді тоқтату үшін негіз болып табылмайды. Осы шешімдердің орындалуы туралы мәселе, оңалту рәсімін қолдану туралы шешім қабылданғанға дейін соттың заңды күшіне енген өзге де шешімдерімен қатар, "Оңалту және банкроттық туралы"Заңның 32 және 50-баптарында белгіленген тәртіппен шешіледі.

Борышкерге қатысты оңалту рәсімін қолдану туралы сот шешімі де соттардың борышкер жауапкер ретінде әрекет ететін бұрын қозғалған істер бойынша іс жүргізуді тоқтатуы үшін негіз болып табылмайды. Алдындағы ақшалай міндеттемелері оңалту рәсімі енгізілгенге дейін де, енгізілгеннен кейін де туындаған кредиторлардың талаптарын соттар жалпы тәртіппен қарайды.

"Оңалту және банкроттық туралы" Заңның 50 және 68-баптарында белгіленген оңалту рәсімі туралы іс қозғаудың салдары міндетті сипатқа ие.

Талап арызға қоса берілетін негізгі құжаттардың тізбесі

АІЖК-нің 149-бабының талаптарына сәйкес, оның ішінде өтініш беруші өз талаптарын негіздейтін мән-жайларды растайтын құжаттар: 

- борышкердің төлем қабілетсіздігін растайтын құжаттар;

- барлық контрагенттермен жасалған шарттар, салыстырып тексеру актілері, борышты өтеу кестелері;

- берешек сомасын (негізгі борышты, өсімпұлдар мен айыппұлдарды бөле отырып), оның құрылған күнін және біртекті кредиторлар топтары бойынша бөле отырып, кредиторлардың тізбесі;

- орындау мерзімі келмеген борышкердің міндеттемелері туралы мәліметтер;

- барлық дебиторлық берешекті олардың басталу мерзімін, әрбір дебитордың атауын көрсете отырып, негізгі борышты, өсімпұлдар мен айыппұлдарды бөле отырып есептеу;

- жылжымалы және жылжымайтын мүліктің баланстық құнын, олардың кепілде, жалға және (немесе) лизингте тұрғанын көрсете отырып, олардың тізімі;

- банк шоттарындағы ақша, шоттардың нөмірлері және банктердің орналасқан жері туралы мәліметтер;

- борышкер органының (мүліктің меншік иесінің, ол уәкілеттік берген органның, құрылтайшылардың, қатысушылардың) осы рәсімді қолдану туралы өтінішпен сотқа жүгіну туралы шешімі;

- соңғы үш жылдағы және өтініш берген сәттегі қаржылық есептілік, көрсетілген кезеңдегі борышкердің барлық міндеттемелері бойынша салық есептілігі;

- банкроттық туралы іске қатысу үшін олардың өкілі жасырын дауыс беру арқылы сайланған еңбекақы төлеу жөніндегі кредиторлар жиналысының хаттамасы;

- егер борышкер табиғи монополия субъектісі болып табылған жағдайларда, табиғи монополиялар салаларында және реттелетін нарықтарда басшылықты жүзеге асыратын уәкілетті органның қорытындысы;

- егер борышкер тиісті тауар нарығында үстем (монополиялық) жағдайға ие нарық субъектісі болып табылған жағдайда монополияға қарсы органның қорытындысы;

- соттардың борышкерге іс жүргізуге қабылдаған талаптары, сондай-ақ даусыз есептен шығаруға қойылған талаптар туралы мәліметтер.

Егер несие беруші талап қойса:

- борышкерге және уәкілетті органға кредитор өтінішінің және оған қоса берілген құжаттардың көшірмелерін жіберу туралы растайтын құжаттар;

- борышкердің кредитор алдындағы міндеттемелері, сондай-ақ осы міндеттемелер бойынша берешектің болуы мен сомасы;

- кредитор талаптарының негізділігі (атқарушылық құжаттар, сот шешімі немесе борышкердің кредитордың талаптарын жазбаша мойындауы);

- жоқ борышкерді банкрот деп тану туралы өтініш берілген жағдайларда борышкердің жоқ екенін растайтын құжаттар;

- кредитордың борышкерге қойылатын талаптармен жүгінгенін растайтын дәлелдемелер;

- борышкерде бар мүлік туралы кредиторға белгілі мәліметтер;

- кредитордың өтініші негізделетін өзге де мән-жайлар

Істерді қарау және шешу кезінде қолдануға жататын заңдар

Конституция.

МК.

АІЖК.

Кәсіпкерлік Кодексі

Салық кодексі.

"Оңалту және банкроттық туралы"2014 жылғы 7 наурыздағы № 176-V заң.

Жоғарғы Соттың 2015 жылғы 2 қазандағы № 5 "оңалту және банкроттық туралы заңнаманы қолдану практикасы туралы"нормативтік қаулысы

Назар аударыңыз!

«Заң және Құқық» адвокаттық кеңсесі, бұл құжаттың жалпылама екендігіне және нақты сіздің жағдайыңыздың талаптарына сәйкес келмеуі мүмкендігіне көңіл бөлуіңізді сұрайды.

Біздің заңгерлер сіздің нақты жағдайыңызға сәйкес келетін кез келген құқықтық құжатты әзірлеп көмектесуге дайын.

Қосымша ақпарат алу үшін Заңгер/Адвокат телефонына хабарласуыңызға болады: +7 (708) 971-78-58; +7 (700) 978 5755, +7 (700) 978 5085.

            Адвокат Алматы Заңгер Қорғаушы Заң қызметі Құқық қорғау Құқықтық қөмек Заңгерлік кеңсе Азаматтық істері Қылмыстық істері Әкімшілік істері Арбитраж даулары Заңгерлік кеңес Заңгер Адвокаттық кеңсе Қазақстан Қорғаушы  Заң компаниясы